Kim była Jadwiga Skirmunttówna?
Jadwiga Skirmunttówna to postać nierozerwalnie związana z życiem i twórczością jednej z najpopularniejszych polskich pisarek przełomu XIX i XX wieku, Marii Rodziewiczówny. Choć sama nie była autorką literackich bestsellerów, jej obecność w życiu Rodziewiczówny była tak znacząca, że stała się nieodłącznym elementem historii tej wybitnej postaci. Przez blisko ćwierć wieku Skirmunttówna dzieliła z pisarką codzienne troski, radości i wyzwania, tworząc fundament dla niezwykłej przyjaźni, która przetrwała próbę czasu i trudne okoliczności historyczne. Jej wspomnienia, spisane po śmierci Marii, stanowią bezcenne świadectwo ich wspólnego życia, ukazując pisarkę w nowym, bardziej osobistym świetle, a także dokumentując realia życia na Kresach Wschodnich.
Pani na Hruszowej – świadectwo przyjaźni
Tytułowa „Pani na Hruszowej” to nie tylko określenie majątku ziemskiego, ale przede wszystkim symbol głębokiej więzi, która łączyła Jadwigę Skirmunttównę z Marią Rodziewiczówną. Hruszowa, położona na malowniczym Polesiu, stała się ich wspólnym domem, azylem i miejscem, gdzie rozwijała się ich wieloletnia przyjaźń. Skirmunttówna, jako prawa ręka i towarzyszka życia pisarki, była świadkiem jej codzienności, zmagań z chorobą, pracy twórczej oraz zaangażowania w sprawy polskości na Kresach. Jej obecność w Hruszowej była stała i niezmienna, tworząc poczucie bezpieczeństwa i stabilności dla autorki „Dewajtis”. Po latach, w swoich wspomnieniach, Jadwiga Skirmunttówna z czułością i szacunkiem odmalowuje obraz tej niezwykłej relacji, podkreślając jej siłę i znaczenie dla obu kobiet. To właśnie w Hruszowej, w otoczeniu ukochanej przyrody i w zaciszu dworu, pisarka odnajdywała inspirację i spokój, a Jadwiga była u jej boku, wspierając ją w każdym aspekcie życia.
25 lat u boku Marii Rodziewiczówny
Ostatnie dwadzieścia pięć lat życia Marii Rodziewiczówny upłynęło w bliskim towarzystwie Jadwigi Skirmunttówny. Ta dekada, naznaczona burzliwymi wydarzeniami historycznymi, od I wojny światowej, przez okres międzywojenny, aż po dramatyczne losy II wojny światowej, stanowiła czas wspólnych doświadczeń i budowania niezachwianej więzi. Skirmunttówna nie tylko dzieliła z pisarką codzienne obowiązki, ale również była świadkiem jej zmagań, trosk i radości. Jej wierność i oddanie były niezachwiane, a obecność u boku Rodziewiczówny do samego końca jej życia, które zakończyło się w 1944 roku, jest najwymowniejszym świadectwem ich bliskiej przyjaźni. Te wspólne lata, wypełnione pracą, troską o majątek, ale także chwilami wytchnienia i rozmów, stały się inspiracją do spisania wspomnień, które rzucają nowe światło na postać pisarki i jej otoczenia.
Wspomnienia o Marii Rodziewiczównie – „Pani na Hruszowej”
Życie na Kresach zaklęte w słowach
Wspomnienia Jadwigi Skirmunttówny, zatytułowane „Pani na Hruszowej”, stanowią niezwykłe literackie świadectwo życia na Kresach Wschodnich w burzliwych czasach przełomu wieków i lat wojennych. Książka, napisana „na gorąco” tuż po śmierci Marii Rodziewiczówny w 1946 roku, pozwala czytelnikowi zanurzyć się w atmosferze dawnego dworu, poznać jego mieszkańców – ludzi i zwierzęta – oraz poczuć rytm codzienności, który panował w majątku Hruszowa. Skirmunttówna z niezwykłą pieczołowitością odmalowuje krajobrazy Polesiu, opisywała funkcjonowanie gospodarstwa rolnego, gorzelni, a także codzienne troski i radości związane z zarządzaniem tak rozległym majątkiem. To właśnie te szczegółowe opisy, przeplatane osobistymi anegdotami, sprawiają, że lektura staje się podróżą w czasie, pozwalającą zrozumieć realia życia na Kresach, które dziś stanowią już tylko kartę historii.
Obraz Marii Rodziewiczówny: patriotka i gospodyni
Jadwiga Skirmunttówna w swoich wspomnieniach maluje wielowymiarowy portret Marii Rodziewiczówny, wykraczając poza wizerunek jedynie utalentowanej pisarki. Ukazuje ją jako osobę głęboko bogobojną, pracowitą i niezwykle gospodarczą. Szczególnie podkreśla jej zaangażowanie w sprawy polskości na Kresach, co czyniło ją prawdziwą patriotką, dbającą o zachowanie polskiej tożsamości w trudnych czasach. Książka ukazuje Rodziewiczównę jako silną kobietę, która z powodzeniem zarządzała rozległym majątkiem Hruszowa, obejmującym nie tylko gospodarstwo rolne, ale także gorzelnię. Jednocześnie, pamięć o jej pracy jako intendentki szpitala w Warszawie podczas I wojny światowej, podkreśla jej empatię i gotowość do niesienia pomocy innym. Skirmunttówna ukazuje także jej hojność, która była znakiem rozpoznawczym pisarki. Choć wspomnienia bywają określane jako „klasyczna laurka”, co może sugerować pewien idealizm, to właśnie te cechy – pracowitość, patriotyzm i gospodarność – składają się na obraz kobiety o silnym charakterze i głębokich zasadach.
Wojna i jej dramatyczne oblicze na Polesiu
Wspomnienia Jadwigi Skirmunttówny nie ograniczają się jedynie do idyllicznego obrazu życia na wsi. Książka zawiera również przejmujące opisy dramatycznych wydarzeń wojennych, które dotknęły Polesie i majątek Hruszowa. Skirmunttówna z bólem relacjonuje doświadczenia związane z I i II wojną światową, w tym ewakuację ludności polskiej oraz napady na majątek, które stanowiły realne zagrożenie dla życia i dobytku. Te fragmenty ukazują wojnę z jej brutalnym, naturalistycznym obliczem, kontrastującym z codziennością dworskiego życia. Warto zaznaczyć, że sama Maria Rodziewiczówna również potrafiła w swojej twórczości przedstawić ostrzejsze, bardziej realistyczne obrazy wojennej rzeczywistości, co znajduje odzwierciedlenie m.in. w jej tekstach publikowanych w „Antologii polskiego reportażu XX wieku”. Obecność tych opisów w książce Skirmunttówny dodaje głębi i autentyczności wspomnieniom, ukazując odwagę i determinację obu kobiet w obliczu ekstremalnych sytuacji.
Recepcja i znaczenie wspomnień
Cenna lektura dla badaczy i miłośników literatury
Wspomnienia Jadwigi Skirmunttówny, „Pani na Hruszowej”, stanowią niezwykle cenną lekturę nie tylko dla szerokiego grona miłośników literatury, ale przede wszystkim dla badaczy zajmujących się życiem i twórczością Marii Rodziewiczówny. Książka rzuca światło na prywatne życie pisarki, jej codzienne nawyki, relacje z bliskimi oraz jej zaangażowanie społeczne i patriotyczne. Pozwala lepiej zrozumieć kontekst historyczny, w którym powstawały jej powieści, a także motywacje, które kierowały jej działaniami. Choć niektórzy krytycy zwracają uwagę na pewien idealizm i brak pełnej obiektywności w kreowaniu postaci pisarki, co czyni wspomnienia „klasyczną laurką”, to właśnie ta bliska perspektywa nadaje im unikalną wartość. Istnieje również hipoteza, że z lepszym zapleczem finansowym Maria Rodziewiczówna mogłaby osiągnąć jeszcze wyższy poziom artystyczny, a wspomnienia Skirmunttówny pomagają zrozumieć ówczesne ograniczenia.
Wydawnictwo MG i dostępność książki
Wspomnienia Jadwigi Skirmunttówny, „Pani na Hruszowej”, zostały ponownie udostępnione szerszej publiczności dzięki staraniom Wydawnictwa MG. Dostępność tej wartościowej pozycji w formie drukowanej książki, a także potencjalnie w formie audiobooka, sprawia, że staje się ona łatwiej dostępna dla czytelników poszukujących pogłębionej wiedzy o Marii Rodziewiczównie i życiu na Kresach. Wydawnictwo MG, publikując tego typu dzieła, przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego i literackiego Polski, udostępniając materiały, które często są trudne do zdobycia. Dzięki temu współcześni czytelnicy mogą odkrywać na nowo postać Marii Rodziewiczówny, jej niezwykłą przyjaźń z Jadwigą Skirmunttówną oraz fascynujące realia życia w majątku Hruszowa, które zostały tak barwnie opisane w tej wyjątkowej książce.
Dodaj komentarz